Tussen de regels: meest nutteloze werkboek ooit?

‘Tussen de regels is het meest nutteloze werkboek dat Uitgeverij Deviant ooit heeft ontwikkeld.’ Het is een nu al gevleugelde uitspraak van Ruud van den Belt, uitgever Nederlands van deze educatieve uitgeverij. Maar waarom noemt hij Tussen de regels zo? We vroegen het aan hem.

Tussen de regels: meest nutteloze werkboek ooit?

donderdag, 29 juni, 2023

‘Tussen de regels is het meest nutteloze werkboek dat Uitgeverij Deviant ooit heeft ontwikkeld.’ Het is een nu al gevleugelde uitspraak van Ruud van den Belt, uitgever Nederlands van deze educatieve uitgeverij. Maar waarom noemt hij Tussen de regels zo? We vroegen het aan hem.

Wat is Tussen de regels precies?

‘Tussen de regels is een concreet hulpmiddel voor alle mbo- en vo-docenten die zich inzetten voor goed leesonderwijs. Het staat vol met aansprekende en rijke teksten. Leerlingen en studenten gaan deze teksten lezen aan de hand van close reading, een aanpak waarvan we weten dat die leidt tot meer leesmotivatie en een grotere leesvaardigheid. Dat is heel belangrijk, want uit meerdere onderzoeken blijkt dat de laaggeletterdheid onder jongeren in Nederland stijgt. Dat is dood- en doodzonde. Dat hoeft niet zo te zijn. En daarom hebben we Tussen de regels ontwikkeld.’

cover tussen de regels inkijkexemplaar

Waarom noem je Tussen de regels het meest nutteloze werkboek dat Uitgeverij Deviant ooit heeft gemaakt?

‘Tussen de regels lijkt ons meest nutteloze boek ooit. Het leidt niet op tot het examen en je haalt er geen directe doelen mee. Dus als je er als school voor wilt zorgen dat studenten zo snel mogelijk hun examen halen, dan heb je niks aan Tussen de regels. Dan is het nutteloos.

Maar het leesvaardiger maken van al onze leerlingen en studenten is onze plicht als educatieve uitgeverij. En als je ze weet te motiveren om meer te gaan lezen, waardoor ze ook leesvaardiger worden, dan is dat een enorm pluspunt voor alle vakken. En voor hun rol in de maatschappij. Je helpt ze meer zelfvertrouwen te krijgen om dingen aan te kunnen pakken. Zo krijg je niet alleen leerlingen en studenten die gemotiveerder zijn om te gaan lezen, maar zelfs – durf ik wel te zeggen – gelukkiger leerlingen en studenten. Daarom líjkt Tussen de regels ons meest nutteloze werkboek, maar is het misschien wel juist ons meest zinvolle werkboek ooit.’

Hoe werkt close reading, de aanpak die in Tussen de regels wordt gebruikt, precies?

‘Bij close reading lezen leerlingen en studenten een tekst meerdere keren, met de pen in de hand. Elke leesronde duiken ze dieper de tekst in, geven ze antwoord op een aantal vragen en bespreken ze die vervolgens met elkaar. Leerlingen en studenten onderbouwen hun antwoorden met bewijzen uit de tekst en mogen ook hun eigen interpretatie delen. Uiteindelijk zorgt deze aanpak ervoor dat ze een tekst helemaal hebben doorgrond.’

Hoe kan Tussen de regels zorgen voor meer leesplezier bij leerlingen en studenten?

‘In de eerste plaats omdat ze een mix van fictie, songteksten, young adult, non-fictie, gedichten en interessante artikelen gaan lezen. Maar ook omdat ze, door middel van close reading, ervaren dat ze teksten echt begrijpen. De teksten uit Tussen de regels zijn net iets moeilijker dan de teksten die ze normaal gesproken lezen. Hun eerste reactie kan dan vaak zijn: aan zo’n tekst begin ik überhaupt niet. Maar door close reading toe te passen zien ze dat ze ook een pittige tekst goed kunnen doorgronden. En dat is een heel fijn gevoel.’

Ruud bladert door tussen de regels
Ruud van den Belt: 'Tussen de regels líjkt ons meest nutteloze werkboek, maar is misschien wel juist ons meest zinvolle werkboek ooit.'

Kun je een voorbeeld noemen van een tekst die ze lezen?

‘In Tussen de regels krijgen ze geen teksten te lezen van auteurs die veel docenten zelf leuk vinden – meestal de oude, witte schrijvers – maar vooral van veel jonge en hedendaagse schrijvers. Zo lezen leerlingen en studenten in Tussen de regels fragmenten uit de romans ‘Het moois dat we delen’ van Ish Ait Hamou en ‘Ilyas’ van Ernest van der Kwast: confronterende teksten. Maar ze lezen ook bijvoorbeeld een gedicht van de spokenwordartiest Gershwin Bonevacia, die steeds meer volle zalen trekt. Zulke teksten zijn herkenbaar voor veel leerlingen en studenten en motiveren om te gaan lezen. En dat is precies wat we willen bereiken.’

Wil je meer weten over Tussen de regels? Hier lees je alles over ‘het meest nutteloze werkboek ooit’.